Słowniczek terminologii "cmentarnej"
CENOTAF (gr. kenotaphion ‘pusty grób’) – symboliczny grób niezawierający ciała albo prochów osoby pochowanej gdzie indziej, zaginionej lub ofiar wojny.
Przykłady na cmentarzu Na Rossie:
* Adama Ferdynanda Adamowicza (1802-1881) – prof. Uniwersytetu Wileńskiego, Rzeczywistego Radcy Stanu, lekarza – pochowano w Wilnie na cmentarzu ewangelicko-reformowanym, zlikwidowanym w latach 60 XX w. Pomnik nagrobny został przeniesiony na Rossę.
* Karola Orzepowskiego (1862-1917) – dr medycyny, Rzeczywistego Radcy Stanu i Honorowego Sędzi Pokoju – zmarłego i pochowanego w Twerze.
* Franciszka Alachnowicza (1883-1944) – białoruskiego dramaturga – pochowano w Wilnie na cmentarzu ewangelicko-reformowanym, zlikwidowanym w latach 60 XX w. W listopadzie 1989 r. przeniesiono symboliczną ziemię z domniemanego miejsca pierwotnego pochówku na Rossę. Nagrobek powstał w 1992 r.
* Jana Piłsudskiego (1876-1950) – prawnika – aresztowanego i wywiezionego we wrześniu 1939 r., zmarłego oraz pochowanego na obczyźnie.
DESTRUKT (z łac. destruetus 'zniszczony') - termin odnoszący się do zniszczonych, uszkodzonych przedmiotów. Kilka przykładów z cmentarza Na Rossie (sektory: 14,15,16,18)
GROBOWIEC – to konstrukcja architektoniczna zwykle na planie prostokąta, z otwieranym wnętrzem, gdzie stawia się trumny.
Przykłady na cmentarzu Na Rossie:
* zakonu Bonifratrów (I połowa XX w.)
* Weroniki i Ignacego Korwin-Milewskich (10 dzies. XIX w.)
* rodziny Sokołowskich (2 dzies. XX w.)
* rodziny Węsławskich (koniec 2 dzies. XX w.)
KOLUMBARIUM (łac. columbarium ‘gołębnik’) – a) starożytny typ rzymskiego i starochrześcijańskiego zbiorowego grobowca, w którym w niszach umieszczane były urny z prochami zmarłych. b) przen. pomieszczenie na urny umieszczone przy krematorium.
MEDALION (fr. medaillon z wł. medaglione od medaglia ‘medal’) – motyw ozdobny o kształcie okrągłym lub owalnym, w formie reliefu albo malowidła, używany głównie w architekturze i ceramice.
Przykłady na cmentarzu Na Rossie:
* Marka Sokołowskiego (1818-1883) – słynnego europejskiego gitarzysty
* Tadeusza Wróblewskiego (1858-1925) – prawnika i teoretyka prawa, adwokata, polityka, bibliofila, założyciela Biblioteki Wróblewskich w Wilnie
* Czesława Jankowskiego (1857-1929) – poety, krytyka, publicysty, historyka, krajoznawcy, działacza społecznego
* Bolesława Bałzukiewicza (1879-1935) – rzeźbiarza i profesora Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
OBELISK (łac. obeliscus, gr. obeliskos – rożen, słup) – pomnik w postaci wysokiego, smukłego słupa, najczęściej o czworobocznej podstawie i piramidalnym szczycie, wykonanego z jednego bloku skalnego. Zakończenie słupa ma formę ostrosłupa.
Przykłady na cmentarzu Na Rossie:
* Celestyny Wojnickiej (1843-1867)
* Jana Powstańskiego (1809-1884)
* Władysława Głoszkowskiego (1839-1896) i Zdzisława Euzebiusza Martwicha (1893-1896)
* Zofii Zyndram-Kościałkowskiej (1859-1939)
TAFOFIL - słowo pochodzi z języka greckiego i jest złożone z dwóch elementów: ,,táphos" (τάφος)– oznaczającego ,,grób" lub ,,miejsce pochówku" oraz ,,phílos" (φίλος) – co oznacza ,,przyjaciel" lub ,,miłośnik". A więc w języku polskim oznacza osobę, która interesuje się cmentarzami, grobami lub historią pochówków. Można je przetłumaczyć jako ,,miłośnik cmentarzy" lub ,,pasjonat cmentarzy". To określenie często odnosi się do ludzi, którzy badają sztukę sepulkralną, odwiedzają cmentarze dla ich piękna, architektury czy historii lub interesują się historią osób tam pochowanych.