Nazwiska powstańców styczniowych zostaną zapisane w trzech językach

   Imiona i nazwiska powstańców styczniowych na tablicach w kaplicy na Rossie, gdzie zostaną pochowani, będą zapisane w trzech językach: po litewsku, polsku i białorusku. Taka decyzja zapadła podczas posiedzenia komisji rządowej zajmującej się upamiętnieniem przywódców powstania straconych w latach 1863–1864. Na planowane na jesień uroczystości pogrzebowe zaproszeni zostaną przywódcy Polski i Białorusi.

   Podczas posiedzenia, któremu przewodniczył premier Saulius Skvenelis, przedstawione zostały przygotowane przez samorządową spółkę Vilniaus planas propozycje urządzenia kaplicy na Starej Rossie, w której zostaną pogrzebani powstańcy styczniowi.

Początkowo planowano, że ich imiona i nazwiska zostaną zapisane po litewsku i po polsku. Rządowa komisja uwzględniła jednak sugestie historyków i podjęła decyzję, że w powstańczym mauzoleum będą napisy również w języku białoruskim.

   Uroczystości pogrzebowe odbędą się jesienią br. Będzie to ceremonia rangi państwowej z udziałem przywódców sąsiednich państw. Planowany jest udział prezydenta Polski Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawieckiego. Zaproszona zostanie również delegacja z Białorusi, ale o jej składzie zadecyduje strona białoruska.

   Specjalny program poświęcony powstaniu 1863 roku przygotowują na jesień litewskie placówki muzealne. Litewskie Narodowe Muzeum Sztuki szykuje cały cykl okolicznościowych wydarzeń. Będzie to m.in. wystawa prezentująca sześć czarno-białych rysunków autorstwa polskiego malarza Artura Gottgera pt. „Lithuania”, przedstawiających sceny z powstania. Rysunki te znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Ponadto odbędzie się konferencja naukowa nt. „Powstanie 1863–1864 w litewskiej, polskiej i białoruskiej historiografii i pamięci historycznej” z udziałem historyków z Litwy, Polski i Białorusi.

   Litewskie Muzeum Historyczne z kolei przygotowuje wystawę poświęconą pracom archeologów, którzy odkryli szczątki powstańców na Górze Zamkowej w Wilnie.

   W latach 1863–1864 na placu Łukiskim stracono 21 przywódców i uczestników powstania styczniowego. Jako pierwszy 22 maja 1863 r. (wg starego stylu) śmierć poniósł ks. Stanisław Iszora, Zygmunt Sierakowski stracony został 15 czerwca 1863 roku, na Konstantym Kalinowskim – jako ostatnim z tej grupy – wyrok wykonano 10 marca 1864 roku. Skazańcy zostali pogrzebani przez władze carskie w tajemnicy przed bliskimi i społeczeństwem na Górze Zamkowej. Powstańcze groby zostały odkryte przypadkowo w 2017 roku w trakcie prowadzenia prac archeologicznych. Badania genetyczne potwierdziły tożsamość pogrzebanych tam bohaterów powstania styczniowego. Dotychczas odnaleziono szczątki 20 powstańców, nadal trwają poszukiwania szczątków ks. Stanisława Iszory.

(Na podstawie: wilnoteka.lt)